En de winnaar is …

Gewone zilveren medaille van ’s Konings wege, uitgereikt op 15-09-1841 in de 63e vergadering van de Teeken Akademie aan Jan Frederik Schütz als primus in de eerste klas naar pleister – Zeeuws Museum, Collectie Munten en Penningen KZGW, G1315

De meeste leerlingen van de Teeken Akademie zijn onbekend. Leerlingenlijsten zijn er niet. Of ze ooit bestaan hebben en in 1940 in rook zijn opgegaan? Mogelijk. Wat we wel hebben zijn verslagen van de jaarlijkse vergaderingen in vooral de Middelburgsche Courant. De beste leerlingen van elke klas werden erin opgesomd, samen met de jongens die een aanmoedigingsprijs kregen. In het jubileumboek Om prijs en plaats uit 2004 staat een alfabetische lijst van 552 prijswinnaars tussen 1778 en 1867, inclusief diegenen die later leraar werden. Het lijkt erop dat ongeveer 1 op de 5 leerlingen een prijs won, waardoor om het totaal aan leerlingen te berekenen 552 met 5 vermenigvuldigd kan worden. Stop. Niet alleen ben ik beter met woorden dan met getallen, belangrijker is dat de verslagen over minstens 15 jaar -vooral in de Franse tijd, maar ook 1818, 1819, 1845 en 1853- ontbreken, simpelweg omdat de jaargangen uit die jaren er niet meer of slechts gedeeltelijk zijn. 

Onderzoekers zijn ook maar mensen. Waar het zoeken in kranten nog lang tamelijk moeizaam met microfiche readers ging, biedt de Krantenbank Zeeland de spreekwoordelijke druk op de knop. Bijna dan. De prijsuitreiking in 1841 bleef destijds verborgen, mogelijk omdat de vergadering voor die jaren uitzonderlijk laat op 15 september plaatsvond en de winnaars niet de voorpagina haalde. Hoe dan ook, hier dan de winnaars van 1841:

Ragut, Johannes Pieter, primus bouwkunde (grote zilveren medaille van de koning)

Schütz, Jan Frederik, primus 1e klasse pleister (gewone zilveren medaille van de koning) 

Blom, Willem, primus 1e klasse bouwkunde (gewone zilveren medaille van de koning)

De volgende winnaars kregen boeken (titels zijn onbekend)

Moot, Gerardus, 2e klasse pleister

Fagel, Abraham, 1e klasse prent

Vervenne, Pieter Adriaan, 2e klasse prent

Sloover, Karel, 3e klasse prent

Lamaar, Engelbertus, 4e klasse prent

Wijtman, Theodorus, naar ornament

Jeras, Gerrit, 2e klasse bouwkunde

Lohoff, Hendrik Marinus, 3e klasse bouwkunde

Mulder, Jacobus, 4e klasse bouwkunde

Machenaud, Johannes, 5e klasse bouwkunde

Een accessit-prijs (aanmoedigingsprijs) uit het legaat van Daniel Steven Schorer was voor

Hendrix, Alexander, 1e klasse prent

Engelbertus Lamaar (over hem zijn geen gegevens bekend behalve het geboortejaar 1822), Theodorus Wijtman (schrijnwerker) en Johannes Machenaud (steenhouwer) zijn namen die toegevoegd kunnen worden aan de lijst van prijswinnaars in Om prijs en plaats (en op de site), ervan uitgaande dat Hendrik Marinus Lohoff dezelfde is als de timmerman Marinus Lohoff. Hij behoorde net als de overige winnaars tot de leerlingen die voor- of nadien nog prijzen wonnen en dus een plaats in het jubileumboek gekregen hebben. Van Schütz was uit een ander bron al bekend dat hij in 1841 een prijspenning had gewonnen: die is namelijk in het bezit van het Zeeuws Genootschap en bevindt zich in het Zeeuws Museum. 

Arnold Wiggers

Middelburgsche Courant 18-09-1841. Deel van het verslag van de 63e algemene vergadering op 15-09-1841 van de Teeken Akademie – Krantenbank Zeeland