Onder de titel ‘Doorzichtkunde. De Middelburgse schildersfamilie Worrell’ verscheen in De Wete (2022 afl. 1) van de Heemkundige Kring Walcheren een papieren versie van wat al even hier op deze site te lezen was. Een ander medium brengt natuurlijk ook weer andere lezers en ik was bijzonder aangenaam verrast een mailtje te ontvangen van een van hen met de mededeling:
‘… laat ik nu in het bezit zijn van een leuk schilderij gesigneerd A.B. Worrell. Een melkmeisje met een schelphoed op. Een paneeltje van ongeveer 45 x 30 cm.’
Abraham Bruinings Worrell werd in 1787 geboren en stierf in Engeland vermoedelijk in 1852. Na zijn tweede huwelijk in 1813 vertrok Worrell met zijn Engelse bruid naar haar geboorteland. Hij is vooral bekend van landschappen en genrestukken waarop vele koeien en andere dieren te zien zijn. In die laatste categorie valt het nu gesignaleerde stuk en het is aantrekkelijk te denken dat het tafereel op Walcheren gesitueerd is.
Het RKD kent 5 schilderijen van hem. Het meest bediscussieerd is ‘Vee bij de rivier, bij Dordrecht met Huis te Merwede op de achtergrond’. Ooit is geprobeerd dit voor een Aelbert Cuyp te verkopen. De datering lijkt met tussen 1780-1799 aan de vroege kant voor iemand geboren in 1787. In elk geval kan het ook als compliment opgevat worden dat men dit voor een Cuyp aanzag. Gezien de populariteit van Cuyp en van dit soort scènes in Engeland is het niet vreemd om te veronderstellen dat dit werk juist voor die markt gemaakt is. Zie ook de tentoonstelling in Dordrecht: ‘In het licht van Cuyp’ (tot 6 maart 2022). Gesigneerd en gedateerd 1825 is de ‘Melkmeid met haar vrijer in een rivierenlandschap’, een genrestukje van het soort waar je tegenwoordig de handen niet meer voor op elkaar krijgt.
Een niet gedateerd schilderij ‘Koeien met ruiter en koeienhoeder in een landschap’ is het meest verwant met het schilderij dat de lezer van De Wete bezit: hier wordt het al twijfelachtig of dit wel in onze contreien is. Het sluit helemaal aan bij de ‘Cuyp-rage’ in Engeland. Dan zijn er nog ‘Koeien en schapen in een landschap’ uit 1841, dat op het werk van Paulus Potter geënt lijkt en een ‘Landschap met brug, vee en een ruiter’ uit 1845.
Er zijn meer schilderijen van hem bekend dan het RKD in zijn bestand heeft. Een kleine rondgang op het internet levert zo nog eens zo’n 25 schilderijen op. Zo te zien hangt er geen schilderij van Abraham Bruinings Worrell in een Zeeuws depot of op zaal. Daar kan natuurlijk verandering in komen: nog niet zo lang geleden werd een werk aangeboden bij Catawiki, dat niet verkocht werd. Mogelijk duikt het met al deze belangstelling voor de schilder weer eens op.
Arnold Wiggers
