‘De Oostende 17 in zwaar weer’ te koop

‘De Oostende 17 in zwaar weer,’ Jan Frederik Schütz (1817-1888) – Kunsthandel Jan Louter

In de Drvkkerij aan de Markt in Middelburg hangt momenteel, tussen het aanbod van Kunsthandel Jan Louter, het werk ‘De Oostende 17 in zwaar weer’ van de Middelburgse schilder Jan Frederik Schütz (1817-1888). Jan Frederik behoort tot de belangrijkste marineschilders van Nederland, samen met zijn zoon W.J. Schütz (1854-1933). Jan Frederik junior (1863-1926) schilderde ook, maar bleef wat in de schaduw van zijn vader en broer.

Teeken Akademie

Jan Frederik meldde zich pas op 22-jarige leeftijd bij de Teeken Akademie. De docenten waren onder de indruk van de tekeningen die hij kon overleggen en plaatsen hem in de tweede klas ‘naar pleister’. Hij mocht het tekenen naar prent dus overslaan. Aan het eind van het cursusjaar werd hij met de eerste prijs -een prijsboek- onderscheiden en kon hij door naar de eerste klas naar pleister. Dat tweede jaar sloot hij eveneens af met de eerste prijs, nu ontving hij een kleine zilveren medaille, beschikbaar gesteld door de koning. Zijn opleiding was hiermee afgerond.

In deze jaren moet hij ook het schilderen zichzelf eigen hebben gemaakt. Naar eigen zeggen door over de schouder van Willem Pouwelsen (1801-1873) mee te kijken, die op de Markt -waar de weduwe Schütz een potten- en pannenwinkel dreef – het stadhuis schilderde. 

‘Van den Storm in de Stilte’

Zijn probleem met het gehoor heeft hem mogelijk van een carrière als docent aan de Teeken Akademie afgehouden. Wel is hij verbonden gebleven aan de academie, wat waarschijnlijk betekend heeft dat hij naar model kwam tekenen. Doceren deed hij wel, maar dan individueel en thuis. Na zijn huwelijk in 1851 met Maatje Revers (1829-1903) betrok hij een woning aan de Nieuwe Haven. Van hier verhuisde het gezin in 1868 naar de andere kant van het water in het huis ‘Van den Storm in de Stilte’ aan de Kinderdijk (nr. 23). In 1883 werd dit verruild voor nr. 18-20 dat groot genoeg was om drie schilders ruimte te bieden.


Over de schildersfamilie is een fraai boek verschenen, Mary Platier-van Engeland, ‘Van den Storm in de Stilte’. De Zeeuwse schildersfamilie Schütz (1817-1933), (Middelburg, Zeeuwse Katernen, 1998), dat bij de uitgever nog ruim voorradig is.