De schilderfamilie Worrell (1)

In ‘korte weetjes’ over de Teeken Akademie lieten we vorige week een prijsband van Jan Roeland Worrell zien. Deze week zoeken we op wie Worrell was. Veel leek er niet bekend, daar uit overlevering bekend is dat er werk verloren ging in 1940. Toch stuitten we op een verhaal over concurrentie met dank aan de courant.

De schildersfamilie Worrell 

Jan Roeland Worrell (ook Worel, Worrel en zelfs Weerell gespeld) (1763-1821) behoorde als 15-jarige in 1778 bij de eerste leerlingen van de Teeken Akademie, opgegeven door zijn moeder Maria Constantia Bruynings, weduwe Worrell. In 1780 en 1781 kreeg hij de eerste prijs voor zijn tekenkunde. Hij ontving 2 exemplaren van wat nu de mooiste prijsbanden van Nederland genoemd mogen worden, gemaakt in Middelburg door Jan Dane (overleden 1783). Wat weten we nog meer van Jan Roeland? Zijn grootvader was vanuit Engeland in Zeeland terechtgekomen en daar getrouwd. Zijn vader Roeland Worrell stierf in 1764 aan boord van het VOC-schip ‘Torenvliet’, waar hij opperstuurman was. In februari 1783 kocht hij het huis De Witte Bolle in de Lange Delft B 128 (= tegenover de Herenstraat aan de kant van de HEMA) en in juni van dat jaar huwde hij Adriana Jacoba van der Krap (1761-1813). Veel werk is er van Jan Roeland niet bekend. Uit de overgeleverde beschrijving weten we dat hij in een tweetal gildeboeken familiewapens van gildebestuurders heeft geschilderd. Helaas zijn deze in 1940 verloren gegaan. De schoorsteen in huize Worrell zal gerookt hebben van het aanbrengen van (zelf beschilderd) behangsel en ander binnen schilderwerk en mogelijk buitenshuis, eerder dan door kunstzinnig werk. 

Vier kinderen bereikten de volwassen leeftijd. Abraham Bruinings Worrell, geboren in 1787, zou van hen enige faam als kunstschilder en etser krijgen. Ook hij ging naar de Teeken Akademie en kreeg daar in 1803 een prijs. Pikant gezien vanuit de Teeken Akademie is de advertentie die op 5 oktober 1809 in de Middelburgsche Courant verscheen. ‘De Schilder en Teekenmeester Ab. Bs. Worrell in de Langendelft is voornemens om, met het aanstaande Winter saisoen, des Avonds weder ten zynen Huize Lessen in de Teekenkonst te geven, beginnende den 16 October 1809.’ Vanuit de zaak van zijn vader deed hij dus de toen toch al niet best florerende academie concurrentie aan. En dat was gezien de advertentietekst niet voor het eerst.

Middelburgsche Courant, 5 oktober 1809, pagina 2 – Krantenbank Zeeland

Zijn tweede huwelijk in Vlissingen in 1813 met de in 1793 in Tring, Hertfordshire geboren Elizabeth Holder zou hem uiteindelijk in Engeland doen belanden. Hier was hij verder werkzaam als Abraham Bruinings van Worrell en overleed daar (vermoedelijk) in 1852. Schilderen kon hij! Opvallend in zijn oeuvre zijn de vele runderen (en andere dieren), naast landschappen en genre stukken. 

Een andere zoon, Jan geheten (ca. 1792-1856), zou na het overlijden van Jan Roeland in 1821 de schilderszaak in de Lange Delft voortzetten. 

Abraham Bruiningh van Worrell (1787-1852) – The Last Shooting Party of Frederick, Duke of York – Royal Collection RCIN 406892