‘De leden van de Teekenacademie te Middelburg een model tekenend’

Deze tekening van Jacobus Perkois (1756-1804) was ooit in het bezit van de Teekenakademie en is nu eigendom van het Koninklijk Zeeuwsch Genootschap der Wetenschappen. Verantwoord opgeborgen in het Zeeuws Archief als onderdeel van de Zelandia Illustrata, deel III, nummer 1033. De tekening is 47 cm hoog en 68 cm breed.

J. Perkois, ‘De leden van de Teeken Akademie te Middelburg een model tekenend’ – Zeeuws Archief, KZGW ZI-III-1033

Uit correspondentie weten we dat de tekening in 1793 klaar was en dat Perkois er ruim zeven jaar aan gewerkt had. Maar waar kijken we naar? Perkois heeft de kunstoefenaars van het eerste uur (1778) in hun tekensessie willen vastleggen. We zijn dan ook op de zolder van het waaggebouw, dat toen nog op de Balans stond. De Teekenakademie verhuisde pas in 1787 naar het Museum Medioburgensis op de hoek Latijnse Schoolstraat-(toenmalige) Lombardstraat.

Onze neiging om te denken dat we naar een werkelijk bevroren moment kijken alsof het een foto is, is illusie: we kijken naar een compositie die in het hoofd van de kunstenaar is ontstaan. Sommige geportretteerde personen waren op het moment dat de tekening af was, al jaren overleden.

Een mezzotint van het schilderij ‘The Academicians of the Royal Academy’ uit 1772 van Johann Zoffany – Royal Collection, Royal Academy of Arts London, foto: Prudence Cuming Associates Limited

In de academies van Amsterdam en Londen waren de oefenaars ook getekend en daar waren gravures van gemaakt. Dat wilde Perkois ook. Hij was ervan overtuigd dat de afgebeelden een gravure wel zouden willen aanschaffen. Er werd een prospectus gemaakt, maar tot een druk, is het nooit gekomen. De belangstelling ervoor bleek te gering. Naar de reden daarvan kunnen we slechts gissen. Er zal wel meer meegespeeld hebben dan alleen de aanschafprijs.

Een gravure uit 1768 van de tekening ‘De Tekenacademie boven de Leidsepoort (1764)’ van Reinier Vinkeles – Rijksmuseum