De Krantenbank Zeeland blijft een genoegen om door te lopen, al was het maar om te zien wat de mensen zoal bezighield. Of niet, want wie zou nou ‘oh ja’ gezegd hebben, toen de redacteur van dienst van de PZC op 2 april 1952 meldde: ‘Vandaag is het 150 jaar geleden, dat de Middelburgse genreschilder Jean Baptiste Ham op jeugdige leeftijd in zijn geboortestad overleed’?
Jean (Jan, Joannes) Baptist (Baptista) Hendrik (Henricus) Ham werd op 1 mei 1769 in Middelburg geboren in het gezin van Herman Bernard Ham uit Brabant en Petronella Gybels uit Antwerpen. De gegevens over het gezin zijn uiterst schaars, mogelijk ook omdat ze katholiek waren, maar van meer kinderen lijkt geen sprake.
Jan Baptist had talent voor tekenen en zal de Teeken Akademie bezocht hebben, althans de krant weet te melden dat hij verschillende prijzen gewonnen heeft, wat door het ontbreken van bronnen en kranten in deze periode moeilijk te controleren valt. In elk geval was hij in 1790 primus in de klas naar model, wat betekende dat hij toen al als volleerd werd beschouwd. Of dit een gouden medaille opleverde, zoals de PZC schrijft, valt te bezien. Frederik Nagtglas schreef in zijn Levensberichten dat de jonge kunstenaar vervolgens naar Luik vertrok en daar bij een kunstenaar Le Franc werkte.
Op 21 januari 1792 was hij weer in Middelburg en trouwde daar Cornelia van Pelt uit Roosendaal. In haar parochie deden ze dat op 14 februari nog eens voor de kerk. In november het jaar daaropvolgend kocht hij een huis in de Lange Delft. Ondertussen had hij zich tot een portret- en fijnschilder ontwikkeld, waar slechts weinig van bekend is. Zijn bestemming zou toch vooral elders liggen. Na de komst van de Fransen in 1795 wijdde hij tot aan zijn dood in 1801 zijn tijd vooral aan de nieuwe politiek onder het motto Vrijheid, Gelijkheid, Broederschap. Hij was agent tot zuivering van de Grondvergaderingen, ontvanger van de (extra)belastingen, betrokken bij de burgerbewapening en kiezer. Kortom, een sterk geloof in een nieuw staatsbestel, zoals dat meer en vurig leefde bij de emanciperende (katholieke) middenstand.
En dan is het 22 april 1801. Petronella adverteerde in de Middelburgsche Courant (en de Oprechte Haarlemse Courant) dat heden ‘ … uit myne liefde-armen [is] weggerukt …’ de vader van haar vier kinderen. Ook haar schoonmoeder weduwe H.B. Ham werd nadrukkelijk bij de rouw betrokken. Zij was het die bijna acht maanden later in dezelfde krant liet weten dat haar schoondochter, de weduwe J.B.H. Ham, was bevallen van een welgeschapen zoon.
Terug naar 1952. De arme redacteur, die zo verlegen zat om kopij, sloeg met zijn ‘vandaag 150 jaar’ de plank behoorlijk mis: niet alleen de datum, ook de jaren (1771-1802) kloppen niet. Hij vertrouwde te veel op de biograaf Van der Aa, waar hij deze keer Nagtglas had moeten volgen, die de juiste data wist die hoorden bij ‘de veel belovende jonge man.’
Voor werk zie mutualart.com of artnet.com
